Otaczająca nas obecnie rzeczywistość jest fascynująca ale i bardzo wymagająca. Oczekiwania, duże tempo życia, rozwój cywilizacji, presja generuje stres, który często towarzyszy nam permanentnie. Przewlekły stres może prowokować i przyczyniać się do rozwoju objawów depresyjnych, lękowych, zaburzeń snu, czy zaburzeń poznawczych. Tak jak w przypadku schorzeń somatycznych, także w sytuacji problemów psychologicznych utrudniających codzienne sprawne funkcjonowanie, warto skorzystać z porady oraz obiektywnej oceny specjalisty psychologa lub psychiatry. Najczęstsze problemy związane z naszym funkcjonowaniem psychicznym i emocjonalnym przedstawione są poniżej:
Depresja
Jest częstym zaburzeniem psychicznym, występującym nawet u 10-20 % populacji. Depresja może wystąpić w każdym wieku.
Charakteryzuje się trwałym obniżeniem nastroju (trwającym minimum 2 tygodnie), zmniejszeniem energii, męczliwością. Codzienne czynności, hobby, spotkania przestają cieszyć, sprawiać satysfakcję, pojawia się niska samoocena, pesymistyczne patrzenie na świat, przyszłość i swoje możliwości. Dołączają się problemy ze snem, brak apetytu, zaburzenia seksualne, lęk, czasami myśli samobójcze. Depresję można skutecznie leczyć, nie leczony stan może się nasilać, powodować duże cierpienie, zaburzone funkcjonowanie rodzinne i zawodowe.
Zaburzenia nerwicowe
Zaliczamy tu między innymi zaburzenia lękowe, zespół natręctw, reakcje na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne. Jako przyczyny tych zaburzeń, oprócz uwarunkowań biologicznych, wymienia się czynniki zewnętrzne takie jak stres psychiczny, fizyczny,nieadekwatne sposoby radzenia sobie z sytuacjami trudnymi. Centralnym objawem zaburzeń nerwicowych jest lęk utrudniający normalne funkcjonowanie. Może to być lęk napadowy, w którym towarzyszy nam wręcz przerażenie i lęk przed śmiercią połączony z intensywnymi dolegliwościami fizycznymi (uczucie duszenia się, ból w klatce piersiowej, zawroty głowy). Czasami lęk może objawiać się pod postacią przewlekłych dolegliwości i dysfunkcji fizycznych (ciągłe lub nawrotowe bóle brzucha, głowy, pieczenie skóry, zawroty głowy). Zaburzenia nerwicowe mogą być skutecznie leczone. Najlepsze efekty przynosi zazwyczaj połączenie farmakoterapii i psychoterapii.
Zaburzenia psychotyczne
Są rzadsze niż zaburzenia depresyjne. Mogą pojawiać się bez udziału uchwytnych czynników zewnętrznych lub w przebiegu chorób somatycznych, neurologicznych jako skutek zażycia narkotyków lub niektórych leków. Najbardziej charakterystyczne objawy tohalucynacje i urojenia połączone z silnym niepokojem, zaburzeniami snu, czasami pobudzeniem. W psychozach schizofrenicznych możemy obserwować wycofanie z życia społecznego, zawodowego, szkolnego, zamknięcie się w świecie wewnętrznych przeżyć. Obraz kliniczny i objawy mogą być bardzo różnorodne i różniące się u poszczególnych pacjentów. W terapii psychoz schizofrenicznych ważne jest systematyczne przyjmowanie leków, stały kontakt z lekarzem i przestrzeganie jego zaleceń. Po ustąpieniu ostrej fazy choroby możliwy i wskazany jest powrót pacjenta do życia zawodowego i społecznego z zachowaniem podstawowych zasad higieny psychicznej. Obecnie podkreśla się kwestię jak najszybszego podjęcia leczenia przy pojawieniu się pierwszego epizodu choroby. Zwiększa to skuteczność leczenia i możliwość powrotu do pełnego funkcjonowania.
Choroba Alzheimera
Jest spowodowana odkładaniem się w komórkach mózgu (neuronach) nieprawidłowego białka amyloidu, co skutkuje uszkodzeniem neuronów. Częstość występowania choroby Alzheimera zwiększa się wraz z wiekiem. Początkowo głównym przejawem choroby Alzheimera może być osłabienie pamięci, stopniowo widoczne jest także pogorszenie funkcjonowania i zaburzenia myślenia. Przed postawieniem ostatecznej diagnozy należy wykonać badania laboratoryjne, obrazowe, psychologiczne. Bardzo ważne jest aby zdiagnozować chorobę Alzheimera jak najszybciej, gdyż wczesne leczenie daje największe szanse na spowolnienie procesu chorobowego i poprawę stanu pacjenta.