W 2008 roku terapia rTMS (ang. repetitive Transcranial Magnetic Stimulation; powtarzalna przezczaszkowa stymulacja magnetyczna) została zatwierdzona przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (ang. FDA) i obecnie jest uznaną metodą leczenia depresji tak w Stanach Zjednoczonych, jak i w ośrodkach klinicznych w Europie. Skuteczność i bezpieczeństwo różnych metod zastosowania rTMS w depresji została także potwierdzona w licznych ośrodkach badawczych na świecie. Metoda ta może mieć szczególne zastosowanie u osób, u których nie uzyskano poprawy po zastosowaniu leczenia farmakologicznego lub leki były źle tolerowane. W ostatnich latach naukowcy z różnych ośrodków badawczych na świecie potwierdzili, iż zastosowanie rTMS wpływa korzystnie na funkcje poznawcze (pamięć, uwaga, funkcje językowe, orientacja) i myślenie pacjentów z chorobą Alzheimera. Ponadto badania wskazują, że terapia rTMS ułatwia codzienne funkcjonowanie pacjentów, wpływa korzystnie na nastrój, redukuje lęk, apatię, objawy niepokoju, tym samym poprawia jakość życia pacjentów chorujących na Alzheimera i ich rodzin.
Jak działa rTMS?
Systemy rTMS generują silne pole magnetyczne mające zdolność przedostawania się przez kości czaszki do kory mózgowej. W wyniku działania rTMS dochodzi do pobudzenia neuronów i ich synaps. Terapia działa także korzystnie poprzez wpływ na neuroprzekaźniki (naturalne substancje odpowiadające za prawidłową pracę mózgu), aktywność receptorów, neuroplastyczność i neurogenezę (tworzenie się nowych połączeń synaptycznych). Terapia rTMS została zaakceptowana przez FDA oraz brytyjski NICE (ang. National Institute for Health and Care Excellence) do leczenia: 1) zaburzeń depresyjnych; 2) zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (nerwica natręctw). Ponadto, rTMS posiada udokumentowaną skuteczność w: 3) terapii zaburzeń funkcji poznawczych, w tym w otępieniu w chorobie Alzheimera; 4) zaburzeniach lękowych; 5) zespole stresu pourazowego; 5) uzależnieniu od nikotyny.
Terapia rTMS – wskazania i skuteczność
Wykazano skuteczności rTMS w terapii następujących schorzeń neurologicznych:
● Bóle neuropatyczne
● Szumy uszne
● Niedowład pourazowy
● Zespół bólu regionalnego
● Zespoły otępienne o różnych przyczynach
● Choroba Alzheimera
● Choroba Parkinsona
● Tiki, zespół Tourette’a
Terapia rTMS w psychiatrii:
Mgła mózgowa, mgła umysłowa (tzw. Brain fog)
● PTSD czyli zespół stresu pourazowego
● Depresja w przebiegu choroby afektywnej jednobiegunowej i dwubiegunowej (CHAD)
● Łagodzenie głodu alkoholowego, uzależnienie od alkoholu
● Łagodzenie głodu nikotynowego, uzależnienie od nikotyny
● Uzależnienia behawioralne ( w tym uzależnienia od seksu i pornografii)
● Depresja w ciąży
● Depresja poporodowa w okresie karmienia piersią
● Poprawa funkcji poznawczych: uwaga, pamięć, percepcja
● Zespół obsesyjno-kompulsywny (OCD, nerwica natręctw)
Zalety terapii rTMS
Zalety terapii przezczaszkową stymulacją magnetyczną to przede wszystkim wysoka skuteczność w leczeniu depresji. Według setek badań skuteczność rTMS w terapii epizodów depresyjnych wynosi 80%. Warto przy tym zaznaczyć, że stosowanie farmakoterapii w przypadku depresji wynosi 37.5%. Badania pokazują również, że korzyści z terapii utrzymują się przez co najmniej 12 miesięcy dla 90% pacjentów.
Oprócz działania przeciwdepresyjnego, terapia rTMS wykazuje skuteczność w redukcji objawów zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych oraz w zaburzeń lękowych. Udowodniono także korzyści w zakresie objawów ruchowych z zastosowania rTMS u pacjentów z chorobą Parkinsona oraz stabilizację i poprawę funkcji poznawczych, myślenia, orientacji, codziennego funkcjonowania i funkcji społecznych u pacjentów z chorobą Alzheimera.
Powyżej wymieniliśmy zaledwie część zalet terapii rTMS, więc jeśli chcieliby Państwo dowiedzieć się czegoś więcej, zachęcamy do umówienia się na konsultację do jednego z naszych specjalistów.
Czy terapia rTMS jest bolesna?
Nigdy nie zdarzyła się nam konieczność przerwania zabiegu z powodu odczuwanego przez pacjenta bólu, czy dyskomfortu. Podczas sesji w przypadku wyższych częstotliwości pacjent może odczuwać rodzaj “drażnienia”/ “skubania” okolicy, która jest stymulowana. Można to też przyrównać do odczucia „pukania palcem”. Uczucie to pojawia się zazwyczaj na samym początku sesji, a przez samych pacjentów opisywane jest jako “do zniesienia”. Po zaledwie kilku minutach organizm przyzwyczaja się do bodźca i opisane odczucia niemalże ustępują. Część pacjentów, która jest bardziej wrażliwa może przyjąć tabletkę paracetamolu 30 minut przed rozpoczęciem sesji co znacznie poprawi komfort pacjenta. W przypadku niskich częstotliwości (1 Hz) pacjenci opisują sesję jako przyjemną, a doznania nazywają “uczuciem ulgi”.
Ile sesji potrzeba aby odczuć rezultaty terapii rTMS?
Czas potrzebny na uzyskanie efektu jest indywidualny. Leczyliśmy pacjentów, którzy pierwsze pozytywne efekty odczuwali już po pierwszym zabiegu, zazwyczaj na ocenę stopnia skuteczności terapii rTMS należy poczekać 2 tygodnie (10 sesji). Po tym okresie, wspólnie z pacjentem podejmujemy decyzję co do kontynuowania terapii.
Czy w momencie osiągnięcia poprawy wymagana jest dalsza terapia?
Po osiągnięciu zakładanych efektów można stosować sesje podtrzymujące. W naszym ośrodku wypracowaliśmy schemat terapii podtrzymujących ustalany indywidualnie z pacjentem w zależności od rozpoznania i specyfiki objawów.
Czy podczas terapii rTMS można przyjmować leki psychotropowe?
Jak najbardziej, kontynuowanie leczenie farmakologicznego jest zalecane, jeśli leki nie powodują istotnych objawów ubocznych.
Jak rozpocząć terapię rTMS?
Terapię rozpoczynamy po konsultacji przeprowadzanej przez lekarzy specjalizujących się w naszej klinice w prowadzeniu rTMS (Profesor Jakub kaźmierski; Dr Emilia Kołodziej-Kowalska). Dla komfortu pacjenta, konsultacja jest przeprowadzana tuż przed pierwszą sesją rTMS. Aby umówić się na konsultację należy zadzwonić do naszej Kliniki pod numer 698 648 521, gdzie otrzymacie Państwo wyczerpujące informacje oraz odpowiedzi na pytanie, czy przeprowadzenie terapii będzie właściwą formą leczenia w Państwa przypadku.
Terapia RTMS znacząco pomaga w leczeniu: